Παλινδρόμηση, Αντιμετώπιση με Φάρμακα
Φαρμακευτική Θεραπεία
Σε ασθενείς που παρά την αλλαγή τρόπου ζωής συνεχίζουν να έχουν ενοχλητικά συμπτώματα, καταφεύγουμε στα φάρμακα για παλινδρόμηση. Η επιλογή εξαρτάται από τα συμπτώματα και τις ανάγκες του ασθενούς. Περιστασιακά συμπτώματα αντιμετωπίζονται εύκολα με αντιόξινα. Σοβαρή ανθεκτική παλινδρόμηση κάνει απαραίτητη τη χρήση αναστολέων αντλιών πρωτονίων.
Αντιόξινα φάρμακα για παλινδρόμηση:
Τα πιο απλά αντιπαλινδρομικά φάρμακα είναι τα αντιόξινα. Δρουν με καθαρά χημικό τρόπο στον αυλό του οισοφάγου και του στομάχου. Εξουδετερώνουν το οξύ που παράγεται μαζί με τα υπόλοιπα γαστρικά υγρά, μειώνοντας τον ερεθισμό του βλεννογόνου. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά σκευάσματα όπως Gaviscon, Riopan, Maalox, Calciform, Titralac. Το πιο γνωστό απ’ όλα είναι το Γάλα Μαγνησίας. Όλα δρουν με παρόμοιο τρόπο, αν και μπορεί να έχουν διαφορετική αποτελεσματικότητα σε διαφορετικά άτομα. Μπορεί να προκαλέσουν διάρροια ή δυσκοιλιότητα, αλλά γενικά οι επιπλοκές τους είναι σπάνιες.
Προστατευτικά του βλεννογόνου:
Υπάρχει μόνο ένα φάρμακο σ’ αυτή την οικογένεια, η σουκραλφάτη, και το σκεύασμα που την περιέχει λέγεται Peptonorm. Η σουκραλφάτη αντιδρά με τα οξέα του οισοφάγου, του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου, και παίρνει μια ζελατινώδη υφή. Μ’ αυτό τον τρόπο καλύπτει εσωτερικά και προστατεύει τον βλεννογόνο. Εμποδίζει έτσι το οξύ να έρθει σε επαφή με το τοίχωμα του οισοφάγου, και να προκαλέσει φλεγμονή και συμπτώματα.
Φάρμακα που καταστέλλουν την παραγωγή οξέος (Αντιεκκριτικά):
Οι λεγόμενοι Αναστολείς Αντλιών Πρωτονίων (Proton Pump Inhibitors-PPIs), δρουν πάνω στα κύτταρα του στομάχου. Όπως δηλώνει το όνομά τους, αναστέλλουν την λειτουργία των αντλιών της μεμβράνης, που εκκρίνουν ιόντα υδρογόνου στον αυλό του στομάχου. Με πιο απλά λόγια, τα γαστρικά υγρά παράγονται κανονικά αλλά περιέχουν λίγο ή καθόλου οξύ. Τα πιο γνωστά φάρμακα αυτής της κατηγορίας είναι το Losec (Ομεπραζόλη), Laprazol (Λανσοπραζολη), Nexium (Εσομεπραζόλη), Controloc (Παντοπραζόλη) και Pariet (Ραμπεπραζόλη). Κυκλοφορούν πολλά άλλα σκευάσματα με διαφορετικό όνομα και τις ίδιες ακριβώς δραστικές ουσίες.
Στις περισσότερες περιπτώσεις παλινδρόμησης, τα συμπτώματα εξαφανίζονται με θεραπεία 2 μηνών. Μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθεί στο μέλλον εφόσον υποτροπιάσουν. Λιγότερο συχνά είναι απαραίτητη η τακτική ως και καθημερινή λήψη αυτών των φαρμάκων.
Φάρμακα και Ανθεκτική Παλινδρόμηση:
Κάποιοι ασθενείς θα παρουσιάσουν ανθεκτική παλινδρόμηση που δεν αντιμετωπίζεται με καθημερινή λήψη PPIs. Το πρώτο ερώτημα που πρέπει να τεθεί είναι κατά πόσο παίρνουν σωστά την αγωγή τους. Αν τα συμπτώματα είναι χειρότερα τη νύχτα, τότε είναι καλύτερο τα φάρμακα να λαμβάνονται το βράδι αντί για το πρωί. Μερικές φορές βοηθάει ο διπλασιασμός της δόσης για μικρό χρονικό διάστημα. Δοκιμάζουμε επίσης αλλαγή του σκευάσματος. Πολλές φορές διαφορετικά φάρμακα της ίδιας οικογένειας μπορεί να έχουν καλύτερη δράση ή λιγότερες παρενέργειες. Αν κι αυτό δεν αποδώσει, είναι πιθανό η αιτία των συμπτωμάτων να είναι διαφορετική. Πχ ηωσηνοφιλική οισοφαγίτιδα, μη όξινη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή υπερευαισθησία οισοφάγου.
Φάρμακα για Παλινδρόμηση και Παρενέργειες:
Η χρόνια αγωγή με PPIs είναι σε γενικές γραμμές ασφαλής αλλά μπορεί να υπάρξουν κάποια προβλήματα. Όλα τα φάρμακα της οικογένειας έχουν παρόμοια σύσταση και ίδια δράση, αλλά δεν είναι σπάνιο ασθενείς που δεν ανακουφίζονται με ένα από αυτά, να θεραπεύονται με κάποιο άλλο. Έχουν κάποιες παρενέργειες όπως πονοκεφάλους, πόνους στα οστά, και διαταραχές απορρόφησης σιδήρου και ασβεστίου. Η χρόνια χρήση τους έχει επίσης ενοχοποιηθεί για πρόκληση γεροντικής άνοιας, αλλά κάτι τέτοιο δεν αποδείχτηκε σε μεγάλες μελέτες, χωρίς όμως και να μπορεί να αποκλειστεί.
Προκινητικά φάρμακα για παλινδρόμηση:
Φάρμακα όπως η μετοκλοπραμίδη (Primperan), δομπεριδόνη (Cilroton), και Βακλοφαίνη (Miorel), βοηθούν στην αντιμετώπιση της παλινδρόμησης. Λειτουργούν είτε βελτιώνοντας την κινητικότητα του οισοφάγου, ή βελτιώνοντας την πίεση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα και μειώνοντας τα επεισόδια παροδικής χαλάρωσης.
Αντικαταθλιπτικά:
Έχει βρεθεί ότι αντικαταθλιπτικά φάρμακα όπως η σιταλοπράμη (Seropram) βοηθούν στον έλεγχο των συμπτωμάτων της μη όξινης γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης και της υπερευαισθησίας οισοφάγου. Αυτό δε σημαίνει ότι ασθενείς με συμπτώματα που ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες πάσχουν από κατάθλιψη.
Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα είναι νευροτροποποιητικά, μεταβάλλουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα νευρικά κύτταρα. Αλλάζουν τον ουδό ενεργοποίησης των αισθητικών νευρικών απολήξεων του οισοφάγου, την πρόσληψη και μεταφορά νευρικών ερεθισμάτων. Η χρήση τους βοηθάει στην μείωση της ευερεθιστότητας του κατώτερου οισοφάγου, κάνοντας έτσι πιο δύσκολη την πρόκληση συμπτωμάτων από φυσιολογικού επιπέδου ερεθίσματα.
